Η ισχιαλγία αποτελεί ένα σύμπτωμα και όχι μια αυτοτελή πάθηση, το οποίο χαρακτηρίζεται από πόνο που αντανακλά κατά μήκος του ισχιακού νεύρου. Το ισχιακό νεύρο είναι το μεγαλύτερο νεύρο του ανθρώπινου σώματος, εκτείνοντας από την κάτω μοίρα της σπονδυλικής στήλης, διαμέσου των γλουτών και κάτω από το πίσω μέρος του κάθε ποδιού, φτάνοντας μέχρι τα δάχτυλα. Ο πόνος της ισχιαλγίας μπορεί να ποικίλει σε ένταση, από έναν ήπιο, ενοχλητικό πόνο έως έναν οξύ, διαξιφιστικό πόνο που καθιστά δύσκολη την καθημερινότητα.
Ισχιαλγία
Τι είναι η ισχιαλγία;
Σύγχρονες, Ελάχιστα Επεμβατικά Τεχνικές, Άμεση Κινητοποίηση & Χωρίς Νοσηλεία
Τι προκαλεί την ισχιαλγία;
Πολλές καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση ισχιαλγίας, καθώς η πίεση ή η βλάβη στο ισχιακό νεύρο είναι ο κύριος μηχανισμός πρόκλησης του πόνου. Μία από τις πιο κοινές αιτίες είναι η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου. Όταν ο μαλακός, ζελατινώδης πυρήνας ενός μεσοσπονδυλίου δίσκου προβάλλει ή ραγίζει, μπορεί να πιέσει τη ρίζα του ισχιακού νεύρου, προκαλώντας πόνο, μούδιασμα ή αδυναμία στο πόδι.
Μια άλλη συχνή αιτία ισχιαλγίας είναι η σπονδυλική στένωση. Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται από τη στένωση του σπονδυλικού σωλήνα, του χώρου δηλαδή μέσα από τον οποίο διέρχεται ο νωτιαίος μυελός και οι νευρικές ρίζες. Η στένωση μπορεί να ασκήσει πίεση στο ισχιακό νεύρο, καθώς αυτό εξέρχεται από τη σπονδυλική στήλη.
Το πυελικό σύνδρομο του απιοειδούς μυός είναι μια λιγότερο συχνή, αλλά υπαρκτή αιτία ισχιαλγίας. Ο απιοειδής μυς βρίσκεται βαθιά στους γλουτούς και το ισχιακό νεύρο περνάει κάτω ή μέσα από αυτόν. Στην περίπτωση του συνδρόμου, ο μυς αυτός μπορεί να σπάσει ή να ερεθιστεί, πιέζοντας το ισχιακό νεύρο.
Επιπλέον, η οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης μπορεί να οδηγήσει σε οστικές άκανθες που πιέζουν τις νευρικές ρίζες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του ισχιακού νεύρου, προκαλώντας ισχιαλγία.
Τέλος, τραυματισμοί, όπως κατάγματα στην πύελο ή στην σπονδυλική στήλη, καθώς και όγκοι που αναπτύσσονται στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης ή κατά μήκος του ισχιακού νεύρου, μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα ισχιαλγίας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ισχιαλγίας;
Το κύριο σύμπτωμα της ισχιαλγίας είναι ο πόνος που ακτινοβολεί από το κάτω μέρος της πλάτης μέσω των γλουτών και κάτω από το πίσω μέρος του μηρού και της γάμπας. Η κατανομή του πόνου μπορεί να ποικίλει, αλλά συνήθως ακολουθεί την πορεία του ισχιακού νεύρου. Ο πόνος μπορεί να περιγραφεί ως αιχμηρός, καυστικός, σαν ηλεκτρικό ρεύμα ή απλώς ως ένας θαμπός πόνος.
Εκτός από τον πόνο, η ισχιαλγία μπορεί να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, όπως μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή αίσθημα αδυναμίας στο πόδι ή στα δάχτυλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχει δυσκολία στην κίνηση του ποδιού ή του άκρου ποδιού. Τα συμπτώματα συνήθως επηρεάζουν μόνο τη μία πλευρά του σώματος.
Η ένταση του πόνου της ισχιαλγίας μπορεί να επιδεινωθεί από ορισμένες δραστηριότητες, όπως το κάθισμα για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ορθοστασία, το σκύψιμο, η περιστροφή του κορμού, το φτέρνισμα ή ο βήχας. Η ανακούφιση μπορεί να επέλθει με την αλλαγή θέσης, το περπάτημα ή την εφαρμογή θερμότητας ή ψύχους.
Πώς γίνεται η διάγνωση για την ισχιαλγία;
Η διάγνωση της ισχιαλγίας συνήθως ξεκινά με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και μια φυσική εξέταση. Ο γιατρός θα ρωτήσει για τα συμπτώματα, την έναρξη και τη διάρκεια του πόνου, καθώς και για τυχόν επιβαρυντικούς ή ανακουφιστικούς παράγοντες. Κατά τη φυσική εξέταση, ο γιατρός θα αξιολογήσει την κινητικότητα της πλάτης, την ισχύ των μυών των ποδιών, τα αντανακλαστικά και την αισθητικότητα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν απεικονιστικές εξετάσεις για να προσδιοριστεί η αιτία της ισχιαλγίας. Η ακτινογραφία μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση οστικών προβλημάτων, όπως η οστεοαρθρίτιδα. Η μαγνητική τομογραφία (MRI) παρέχει λεπτομερείς εικόνες των μαλακών ιστών, όπως οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και τα νεύρα, και είναι πολύ χρήσιμη για την ανίχνευση κήλης δίσκου ή σπονδυλικής στένωσης. Η αξονική τομογραφία (CT) μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί, ειδικά όταν η μαγνητική τομογραφία δεν είναι δυνατή.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να διενεργηθεί ηλεκτρομυογράφημα (EMG) και μελέτη νευρικής αγωγιμότητας για να αξιολογηθεί η λειτουργία των νεύρων και των μυών και να εντοπιστεί τυχόν βλάβη στο ισχιακό νεύρο.
Σύμφωνα με τον Dr. Τσιάβο Κωνσταντίνο, Χειρουργό Ορθοπαιδικό – Χειρουργό Σπονδυλικής Στήλης, η ακριβής διάγνωση της αιτίας της ισχιαλγίας είναι καθοριστικής σημασίας για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για την ισχιαλγία;
Η θεραπεία της ισχιαλγίας εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συντηρητική θεραπεία είναι αποτελεσματική στην ανακούφιση του πόνου και στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας.
Οι φαρμακευτικές αγωγές μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του πόνου και της φλεγμονής. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), παυσίπονα, μυοχαλαρωτικά και, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, κορτικοστεροειδή (είτε από το στόμα είτε με ένεση στην επισκληρίδιο χώρα).
Οι επισκληρίδιες εκχύσεις – ενέσεις κορτικοστεροειδών στην επισκληρίδιο χώρα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής γύρω από τις νευρικές ρίζες και να ανακουφίσουν τον πόνο της ισχιαλγίας.
Η φυσικοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ισχιαλγίας. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης και διάτασης για τους μύες της πλάτης, της κοιλιάς και των γλουτών, τεχνικές χειροθεραπείας για την κινητοποίηση των αρθρώσεων και των μαλακών μορίων, καθώς και θερμοθεραπεία ή κρυοθεραπεία για την ανακούφιση του πόνου και της μυϊκής σύσπασης.
Εναλλακτικές θεραπείες, όπως ο βελονισμός, η χειροπρακτική και το μασάζ, μπορεί επίσης να προσφέρουν ανακούφιση σε ορισμένους ασθενείς με ισχιαλγία, αν και η επιστημονική τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητάς τους είναι συχνά περιορισμένη.
Σε περιπτώσεις όπου η συντηρητική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική ή όταν υπάρχουν σοβαρά νευρολογικά ελλείμματα, όπως προοδευτική μυϊκή αδυναμία ή απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση:
- Αποσυμπίεση σπονδυλικού σωλήνα: Αυτή η χειρουργική επέμβαση στοχεύει στην αφαίρεση της πίεσης από τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης, η οποία μπορεί να προκαλεί ισχιαλγία λόγω σπονδυλικής στένωσης.
- Μικροδισκεκτομή: Αυτή είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική που χρησιμοποιείται για την αφαίρεση ενός τμήματος ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου που πιέζει το ισχιακό νεύρο, συνήθως σε περιπτώσεις κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου.
Πώς μπορεί να προληφθεί η ισχιαλγία;
Υπάρχουν διάφορα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της ισχιαλγίας. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μειώνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη. Η τακτική άσκηση, με έμφαση στην ενδυνάμωση των μυών της πλάτης και της κοιλιάς, βοηθά στη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης.
Η σωστή στάση σώματος κατά την καθιστή και την όρθια θέση, καθώς και η σωστή τεχνική ανύψωσης βαρέων αντικειμένων (κάμψη των γονάτων και όχι της μέσης), είναι σημαντικές για την προστασία της πλάτης. Η χρήση εργονομικών επίπλων και η λήψη τακτικών διαλειμμάτων κατά την καθιστή εργασία μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
Επιπλέον, η διακοπή του καπνίσματος είναι σημαντική, καθώς το κάπνισμα μπορεί να μειώσει την παροχή αίματος στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και να επιταχύνει τη φθορά τους. Η διαχείριση του στρες και η εξασφάλιση επαρκούς ύπνου συμβάλλουν στη γενικότερη υγεία της σπονδυλικής στήλης και μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ισχιαλγίας.
